کسب اعتماد به نفس و تقویت اراده

اعتماد به نفس یعنی باور نمودن خود و تکیه بر استعدادها و توانائیهای خویش و پر واضح است که عدم اعتماد به نفس آن است که انسان با آنکه دارای ارزش‏ها و لیاقت‏های خاص خود است ولی خود را ناتوان و ناچیز میپندارد و ازهمین روی به خود جرئت اقدام به کار را نمیدهد چه ارزش و لیاقت‏های خود را باور ندارد و گاه در مقایسه با دیگران،آنها را چنان بزرگ و دارای هیبت تصور میکند و چنان در ذهن و خیال خود بزرگ جلوه میدهد که گوئی خودش رابرابر آنان چون موری در درگاه سلیمان میبیند و یا ذره‏ای در برابر خورشید میپندارد همین امر باعث میشود وقتیدر برابر آنها قرار گرفت دست و پای خود را گم کند.
علت عدم اعتماد به نفس امور متعدد میتواند باشد که در این جا به فراخور اوضاع شخصی شما به چند مورد آن اشاره میکنیم:

۱) گاهی علت عدم اعتماد به نفس، عدم تسلط بر کار و عمل مورد نظر است و چون بر آن عمل تسلط ندارد لذادچار تزلزلی و دست و پاچگی میشود. پر واضح است که در این صورت باید برای از بین بردن عدم اعتماد به نفسمهارت لازم را به کف آورید.

۲) در برخی مواقع علت عدم اعتماد به نفس، ناشی از عدم ارتباط با اجتماع است یعنی کمتر در اجتماع با کسی روبرو شده و کمتر رفت و آمد داشته است.

3) شاید عدم اعتماد به نفس ترس از استهزاء دیگران و بدگوئی و سخنان بی مورد آنها باشد.

4) خود کم بینی و بزرگ بینی دیگران نیز دو علت اساسی دیگر از علل عدم اعتماد به نفس است.

 

به هر حال علت آن هر چه باشد راه علاج آن به ترتیب زیر میباشد:

---

1. باید نقاط ضعف و قوت خود را بشناسید و به واقعیت وضعیت خود آگاهی پیدا کنید و آن را باور داشتهباشید.
2. هیچ گاه خود را ضعیف و ناتوان و حقیر نشمارید و الفاظی که چنین مفاهیمی را القاء میکند بر زبان خود جارینسازید.
3. با افرادی که برای شما ارزش قائلند و هویت شخصی شما را باور دارند بیشتر حشر و نشر داشته باشید و برعکس از افرادی که در هر فرصتی شما را تحقیر میکنند و به شما اجازه عرض وجود را نمیدهند، دوری کنید و هرگزدر این موقعیت‏ها وارد نشوید.
4. برای دیگران در حد و تراز خودشان مقام و پایگاه قائل شوید تا آنها را انسان‏های فوق العاده و برترمپندارید.
5. بر اعمالی که در صدد انجام آن هستید مانند صحبت در جمع، سخنرانی، گفتگوی جمعی و... تسلط علمی کافیداشته باشید و یا این تسلط را به دست آورید.
6. سعی کنید بیشتر در اجتماعات حاضر شوید و حضور فعال داشته باشید با آنها صمیمی شده و مشارکتاجتماعی خود را افزایش دهید مثلاً درس سیمناری ارائه کنید ـ در کلاس سؤال خود را مطرح کنید البته از رفتارهایکوچک کار خود را شروع کنید و قبلاً آمادگی لازم را به دست آورید.
7. به استهزاء و ریشخند دیگران اصلاً توجه نکنید و مسیر از پیش ترسیم شده را دنبال کنید.
8. با تمرین فعالیت‏های جمعی و فردی حالت طبیعی خود را حفظ و تقویت کنید.
ب. تقویت اراده: خوب است در ابتدا تصویری روشن از افراد با اراده ارائه کنیم:
فرد با اراده کسی است که وقتی در مورد کاری به خوبی تأمل میکند، تصمیم به انجام آن میگیرد و با فعالیت وثبات قدم آن را به اجرا در میآورد. پس پا فشاری بر یک تصمیم غلط یا داشتن میلی قهرمانانه ثبات قدم نخواهد بود.در برابر فردی که دارای اراده ضعیف است با کمترین مشکلی از انجام کار دلسرد شده و کوشش جهت تحقق آن رامتوقف میکند فرد با اراده آنچه را که با تأملی خواسته است با کوشش و ثبات قدم در پی تحقق آن بر میآید.

---

برای تقویت اراده مراحل زیر را باید دنبال نمود:

1. ارزیابی: در این مرحله برای مدت یک هفته و هر روز برای چند دقیقه اعمال و رفتار خود را به بوته امتحان وسنجش درآورید و بررسی کنید که اعمال شما چقدر به دنبال اراده شما انجام پذیرفته‏اند آیا بعد از اراده و پیگیریثبات قدم داشته‏اید یا احساسات آنی و گذرا و یا محرکهای خارجی شما را متوقف ساخته‏اند؟ در ضمن معین کنیدچند در صد از اعمال شما به صورت عادی و بدون اراده و نیّت قبلی انجام گرفته‏اند، در این مرحله به دست میآوریدکه چند درصد اعمال شما محصول تصمیم و ارده‏تان است و چند درصد دچار نارسائی اراده شده‏اید در این جامتوجه خواهید شد که آن دسته از اعمالی که بعد از اراده انجام پذیرفته‏اند بازده خیلی بیشتری داشته‏اند.
2. تلقین: ابتدا باید تلقین‏های منفی را به تدریج از ذهن و فضای خود دور سازید مثلاً هرگز این مفاهیم و عبارت رابه ذهن نیآورید «من همیشه کارها را ناتمام رها میکنم» یا «هر حادثه کوچکی اراده مرا متزلزل میسازد» یا «من حوصلهانجام این کارها را ندارم» یا «من از این کار خسته شدم» یا «این کار بی فائده است» یا «این کار اثری ندارد» و... بلکه درعوض کلماتی که اراده شما را تقویت میکنند بر زبان آورید مانند «من این کار را به هر قیمتی باید انجام دهم» یا «هیچچیزی مانع کار من نمیشود» یا «رسیدن به اراده قوی برای من آسان است».
3. برنامه‏ریزی: برای اعمال خود طی 24 ساعت برنامه‏ریزی کنید و تعدادی از کارهای مستلزم جهد و جد و ارادیخود را معین کنید خود را ملزم سازید این کارها را انجام دهید. البته این کارها نباید خارج توان بالفعل شما و اغراق‏آمیزباشند. سپس به هر قیمتی برنامه طراحی شده را به اجرا درآورید و هیچ چیزی نباید مانع کار شما شود بعد از یکی دوروز تعداد کارهای ارادی و میزان صعوبت آنها را به تدریج افزایش دهید.
4. محاسبه هر شب اعمال ارادی موفق و موارد ضعف خود را یادداشت کنید نسبت به موارد موفق شکرگزار باشیدو در صدد رفع ضعف‏ها برآئید. توجه دارید که تمام توان ما انسانها هدیه الهی است. لذا در برابر موانع از خدا استعانتبجوئید و باید اراده ما در راستای اراده خداوند باشد یعنی نباید اعمال ناپسند و مورد تنفر خداوند را اراده کنیم درراستای تقویت اراده اعمال زیر را انجام دهید:

1. روزه‏داری هر چند روزه اخلاقی باشد (کم خوردن و فاصله بین وعده‏ها را زیاد کردن)

---

2. مداومت بر عمل خلاف تمایل نفسانی.

---

3. پرهیز از پرخوابی، پرخوری و پر صحبت کردن، بیکاری، تنبلی و هر آنچه اراده را سست میکند.

---

4. اشتغال به فعالیت‏های سخت و دشوار

---

5. هر عملی را به محض خطور به ذهن انجام دهید و به لحظه بعد حواله ندهید.

---

6. ورزشهای روح افزا مانند شنا، کوهنوردی، بیابانگردی و...

---

7. بپا داشتن نماز در اوّل وقت.

---

8. دوری از دلمشغولی به کارهای روزمره و عبث و بیهوده و پرهیز از روزمرگی در کارها.

---

9. تلاوت در قرآن و تدبر در معانی آن.

---

10. مجالست با افراد صاحب ذوق و هنر و دارای پیشرفت و ترقی.

---

11. خواندن کتب زندگی نامه بزرگان علم و دانش و عبرت از زندگی آنها.

منبع:وبلاگ راه های روشنایی